НЕЛІКТЕН ВАКЦИНАЦИЯЛАУЫҢЫЗ КЕРЕК?

Денсаулық
500 Views

– Неліктен вакцинациялауыңыз керек?

– Қоғамдағы вирустың айналымын азайту, өзіңізді және қарсы көрсеткіштеріне байланысты вакцина ала алмайтындарды қорғау үшін.

– Кімге егуге болмайды?

– Вакцина компоненттеріне аллергиясы бар және анафилактикалық шок алған адамдар. Сонымен қатар, егер сіз қазіргі уақытта ауырып жүрсеңіз немесе созылмалы ауруларыңыз болса. Сондай-ақ балаларға, жүкті әйелдерге, емізуші аналарға болмайды.

– Неге жүкті және емізуші аналарға екпе алуға болмайды?

– Жүктілік жағдайында көп нәрсе дұрыс болмауы мүмкін. Егер бірдеңе дұрыс болмай қалса, ал жүкті әйел жүктілік кезінде вакцинацияланған болса, олар вакцинаның әсері деп ойлайды.

– Егер де мен өзімде аллергияның бар-жоқтығын білмесем ше?

– Сондықтан сізге вакцинациядан соң 30 минут емханада отыру туралы айтылады.

– Созылмалы аурулары бар адамдарға вакцина алуға бола ма?

– Ия, егер сіздің ауруыңыз жақсы бақыланатын болса. Оның жақсы бақыланғанына сенімді болу үшін өзіңіздің емдеуші дәрігеріңізге барыңыз.

– 65 жастан асқан адамдарға егуге бола ма?

– Иә

– Балаларға егуге бола ма?

– Әзірге жоқ. Балаларды кез келген зерттеуге тарту қиын.

– Вакцинациядан кейін жүктілікті жоспарлауға бола ма?

– Иә.

– Вакцинацияланған соң бірнеше жылдан кейін жанама әсері көрінеді ма?

– Жоқ. Компоненттер денеде өте таралады.

– V спутнигі қалай жұмыс істейді?

– Спутник V – векторлық вакцина. Оның қызметі – вирустың генетикалық материалының бір бөлігін жеткізу, ол s-шипын кодтайды. Бұл, шын мәнінде, шиптың жинақтау нұсқаулығы. Дәл осылай ДНҚ-ның бұл бөлігін вакцинаға енгізу мүмкін емес. Оған тасымалдаушы қажет. Спутник жағдайында бұл тасымалдаушы – аденовирус болып табылады. Аденовирус – вирустың бір түрі, ол табиғатта жиі кездеседі. Одан репродуктивті «органдарын» алып тастап, ішіне коронавирус ДНК-сының аз ғана бөлігін енгізіп, әрі қарай иньекцияны денеге енгізеді. Онда аденовирус ДНҚ-ны жасушаға жеткізеді, әрі қарай жасушалық жұмысшылар S-шипты жинайтын болады. Бұл ДНҚ ешқайда енбейді, тек жасуша органеллалары оқиды. Жасуша s-шиптарын жасағаннан кейін, олар сіздің иммундық жасушаларыңыз көре алатын және дабылды көтеретін жасуша бетіне жеткізіледі. Сол арқылы осы s-шип, сырттан енген қауіпті коронавирусті тани алу қабілеті арқылы сізді қорғай алады.

– Вакцинациядан кейін масканы шешіп жүруге бола ма?

– Мен ұсынбас едім. Себебі сізде антиденелер жеткіліксіз бөлінуі мүмкін.

– Вакцина бедеулікке әкеледі ме?

– Жоқ. Вакциналар көбіне локальды әрекет етеді, сонымен қатар олар әртүрлі механизмдер арқылы тек қана антиденелер өндірісін ынталандыруы мүмкін.

– Егер мен вакцинация алу алдында суықтап ауырсам, қанша уақыт күтуім қажет?

– Егер жеңіл түрде суық тисе, симптомдар аяқталғаннан кейін 2 апта. Егер коронавирус болса – 6 ай.

– Вакцинациядан кейін не болуы мүмкін?

– 2-3 күн ішінде сізде болуы мүмкін (міндетті емес): дене температурасының жоғарылауы, әлсіздік, бұлшықет ауыруы, бас ауруы, мигрень, инъекция орны ауыруы мүмкін. Мұның бәрі қалыпты реакция: демек сіздің иммунитетіңіз күреседі. Егер сізде реакция болмаса, бұл вакцина жұмыс істемеді дегенді білдірмейді. Әркімге әртүрлі әсер етуі мүмкін, біреуінде тіпті ештеңе білінбеуі мүмкін, ал басқаларында – барлық реакциялар көрінуі мүмкін. Реакцияның қандай факторларға байланысты екені әлі анық емес.

– Вакцинациядан кейін өзімді қалай күтінуім қажет?

– Үш күн ішінде физикалық күштемені, алкоголь, вакцинация орнын сулау ұсынылмайды. Ұйықтаңыз, демалыңыз, жақсы тамақтаныңыз, стрессті шектеңіз, вирустан басқа әдістермен қорғануды жалғастырыңыз (маскалар, қашықтық, қолды жуу).

– 21 күннен кейін екінші дозаны алу өте маңызды ма?

– Жоқ, сәл кейінірек алсаңыз да болады, бірақ ол уақыттан ерте емес.

– Вакцинацияға қалай дайындалу керек?

– Ең бастысы, сізде қандай да бір аурудың өршуі болмауы керек. Вакцинациядан бұрын сізді дәрігер көріп, тексереді, ол қазіргі уақытта ештеңеден ауырмайтындығыңызға сенімді болады – ол температураны, сатурацияны, қысымды тексереді, жүректі, өкпені тексереді.

– Неліктен кейбір вакциналарда 2 доза бар?

– Егер вакциналарды жасау кезінде бір доза жеткілікті тиімділік бермесе, онда вирусты иммунитетке еске түсіру үшін, иммундық жасушаларды қоздыратын екінші доза қажет.

– «Ресейлік» спутник пен «қазақстандық» вакцинаның айырмашылығы неде?

– Айырмашылығы жоқ. Қарағандыда вакцина өндірілмейді, ол Ресейден жіберілетін «қосалқы бөлшектерден» жиналады.

– Вакцинациялану керек пе?

– Иә.

Меруерт ЭЛИМАНОВА,

жалпы тәжірибелі дәрігер

Добавить комментарий

Ваш e-mail не будет опубликован. Обязательные поля помечены *