Рубрика: Тарих

697 Views Ай аунап, жүйрік жылдар оза берген, Ғасырлар көш-керуен соза берген… «Елім-ай!» болып жұртқа сәлем айтқан, Есіл ер, ерен жырау Қожаберген. «Елім-ай!» – өлең шығар, дастан шығар, Дастанға сыймай тасып, асқан шығар. «Қарындастан айрылған…» деген кезде, Қазір де қара көзден жас тамшылар. «Елім-ай!» – зарым менің, шерім менің, Шебімнен шарасыздан шегінгенім, Біртұтас Алаш жұрты […]

103 ViewsАзап пенен ғажаптың Бұл өмірде сыны көп. Олпы-солпы қазақтың Жүре алмады ол бірі боп. Шырақ етпей шындығын Шығам демес шыңға бір, Толыбайдай сыншының Толғағынан туған ұл. Үрлеп үміт ұшқынын Ұсынбасын неге өнер, Кеніш ойлы үш биден Кеңес алған кемел ер?! Балаң шақта Бұхар мен Үргеніште сүрді өмір, Батырлық пен білімнің Бап екенін білген ұл. […]

699 Views«Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» оқиғасына – 300 жыл АҢЫРАҚАЙ ШАЙҚАСЫ – ҰЛЫ БІРЛІКТІҢ ЖЕҢІСІ Өткен мен бүгіннің арасындағы терең тағылымды төл тарихымыз күннен-күнге толыға түсуде. Әсіресе, Отанымыздың бұрын көлеңкеде ысырылып қалған, елдігімізді айқындататын, сөйтіп, қоғамдық пікірді толыққанды қалыптастыратын тұстарымыз әлі көп. ХVІІІ ғасырда тыныш жатқан Қазақ даласына Жоңғардың қалың қолы тұтқиылдан шабуыл жасап, басып […]

306 ViewsӘуез Атамқұл батыр жайлы не білеміз? Атамқұл 1823 жылы қазіргі Алматы облысы Жамбыл ауданындағы Суықтөбе тауының бөктерінде қоңыр күзде туыпты. Әкесі Кебек ірі денелі жаудан да даудан қайтпайтын алғыр батыр, барымташы болыпты. Өзі Ақылбекпен түйдей құрдас, талай-талай сапарларда бірге болып, білегіне шоқпар іліп, жау келсе найзасына жүгіретін оны жанынан тастамайтын қандыкөйлек досым деп қатты […]

344 Views(Жалғасы. Басы өткен сандарда). АҚТАБАН ШҰБЫРЫНДЫ, АЛҚАКӨЛ СҰЛАМА Бұл қырғын жаппай барша қазаққа ауды, Наймандар тастап көшті Алтай тауды. Жалайыр, Найман – Қоңырат, Қарақалпақ, Қиналды тоқтата алмай келген жауды. Теріскей Алатауды қалмақ алды, Найман мен Қоңыратты қуып салды. Қайран жер жау иелігіне көшкеннен соң, Жоңғардың Алатауы деп аталды. Сауыр, Сайхан тауларын Ойрат алды, Қаңырап […]

386 ViewsҚазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысының негізінде мәдениет және спорт министрінің №60 бұйрығына сәйкес «Ақтабан шұбырынды, алқакөл сұлама» деп атанған «Елім-ай» дастанының 300 жылдығына байланысты республика көлемінде іс-шаралар қолға алынды. Қасиетті Түркістан облысының әкімдігі қарт Қаратаудың қойнауында «Елім-ай» дастанының 300 жылдығын атап өтуді жоспарлап отыр. «Жеті жарғы және Қожаберген жырау» қайырымдылық қоры да ақындардың жазба мүшайрасын […]

374 ViewsӨТКЕН КЕЗЕҢ (Ақтабан шұбырындының алдындағы оқиғалар) (Жалғасы. Басы өткен санда). Атыма көптен қанық Қазақ, Ноғай, Есімім – Қожаберген, әкем – Толыбай. Бөгенбайдан бұрынғы ордабасы ем, Үш жүзде сардар болған қалың қолға-ай. Қалмақтың қамалдарын бұзған талай, Әз Тәуке тұсындағы қолбасы едім. Кейінгі ақындарға нұсқа айтқан, Қазақтың аға жырау жорғасы едім. Серілікпен жаста шарладым, Қазан мен […]

553 ViewsҚазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысының негізінде Республика Мәдениет және Спорт министрінің «2023-2025 жылдарға арналған мерейтойлар мен атаулы күндердің тізбесіне бекіту туралы» №60 бұйрығына сәйкес Қожаберген жырау Толыбайұлының «Елім-ай» дастан жырының 300 жылдығы аталып өтіледі. Осыған орай халықаралық «Жеті жарғы және Қожаберген жырау» қоғамдық қайырымдылық қоры қазақтың даңқты батыры, қолбасшы, жырау Қожаберген Толыбайұлын ардақ тұтқан азаматтардың […]

442 Views«Ұрпаққа өзім өлсем атым қалсын, Жырыма барша жұртым құлақ салсын. «Бабамның Қожаберген дастаны» деп, Ұмытпай кейінгі жас есіне алсын!» Қожаберген жыраудың өсиетінен. Қадірлі оқырман қауым, өздеріңізге белгілі «Елім-ай» дастаны қазақ елінің басынан өткен тар жол тайғақ кешу дәуірін баяндайтын бірегей туынды. Туынды авторы Қожаберген жырау Толыбайұлы XVII ғасырдың екінші жартысы мен XVIIІ ғасырдың бірінші […]

327 ViewsБиыл 2023 жылы Қожаберген Толыбайұлының «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» деп тарихқа таңбаланып енген «Елім-ай» дастанының 300 жылдығы аталып өткелі отыр. Қожабергентану ғылымына алғаш түрен салып, 2000 жылдың 19-21 желтоқсан күндері ҚР ҰҒА-ның ұйымдастыруымен, көрнекті тарихшы ғалым, академик Манаш Қозыбаевтың ұйытқы болуымен Қызылжар өңірінде, Петропавл қаласында «Қожаберген жырау Толыбайұлының Отан тарихы мен қазақ поэзиясында алатын […]